Prowadzenie domowej księgowości to wciąż dla wielu z nas spore wyzwanie. Warto jednak zdawać sobie sprawę z tego, że systematyczność w zarządzaniu finansami osobistymi jest w stanie przynieść nam praktycznie same korzyści i nie chodzi tutaj jedyne o oszczędności, ale o przejęcie kontroli nad wydatkami, co sprawi, że będziemy spokojniejsi i bardziej pewni siebie.
Punkt 1. Regularne przychody i wydatki stałe
Tworzenie budżetu domowego zaczynamy od spisania przychodów gospodarstwa domowego – sprawdzamy jaka kwota wpłynęła w ubiegłym miesiącu na nasze konto z tytułu umów o pracę, różnego rodzaju świadczeń, stypendiów itp. i w ten sposób widzimy jaką kwotą rzeczywiście dysponujemy.
Drugi krok to spisanie wydatków stałych, a więc takich, które pojawiają się co miesiąc. Tego typu wydatki spisujemy według kategorii takich jak: opłaty mieszkaniowe, kredyty gotówkowe (pamiętaj aby zawsze korzystać z porównywarek i wybierać te najtańsze kredyty, aktualny ranking znajdziesz np. na stronie chwileczka.pl w sekcji kredyty gotówkowe), transport, jedzenie oraz rozrywka (można tutaj oczywiście dodać własne kategorie, ważne jednak aby nie było ich zbyt dużo – budżet domowy powinien być czytelny i prosty).
UWAGA! Wydatkiem może być także wpłata np. na cele oszczędnościowe związane z emeryturą (konta IKE) – z punktu widzenia budżetu domowego jest to wydatek, który pomniejsza sumę pieniędzy, jaką dysponujemy.
W planowaniu domowego budżetu bardzo ważne jest, aby wychwycić wszystkie stałe odpływy z naszego konta – to da nam jasny obraz sytuacji i pozwoli podjąć odpowiednia działania.
Wydatki regularne to jednak nie wszystko – są bowiem także takie wydatki, o których wiemy, że pojawią się tylko z danym miesiącu – mogą to być np. wydatki na zakup podręczników szkolnych czy chociażby ubezpieczenie samochodu. Po spisaniu tych wydatków możemy przejść do zsumowania stałych i ruchomych wydatków, a następnie odjąć je od kwoty, którą dysponujemy w danym miesiącu.
W tym miejscu mamy dwie możliwe sytuacje – wyszła nam kwota dodatnia (super! to oznacza, że możemy coś zaoszczędzić) lub wyszła nam kwota na minusie (musimy skorzystać z oszczędności lub jeżeli ich nie mamy, to w miarę możliwości redukujemy lub przesuwamy planowane wydatki).
Punkt 2: Wydatki nieregularne/okazjonalne
Oprócz wydatków regularnych i takich, o których wiemy na początku miesiąca, pojawiają się także tzw. wydatki nieregularne, które ponosimy najczęściej kilka razy do roku. Do takich wydatków zalicza się: prezenty na święta, wakacyjne wyjazdy, ubrania, szkolenia, koszty leczenia itp. Jak zapanować nad takimi wydatkami? Przy każdej takie pozycji należy sprawdzić, ile wydajemy, w skali roku pieniędzy na tego typu rzeczy. Pomocna może okazać się np. historia na naszym internetowym koncie bankowym. Obliczona suma będzie odpowiedzią na pytanie, ile rocznie pieniędzy powinieneś zaoszczędzić, aby móc te nieregularne koszty pokryć. Dzieląc uzyskaną sumę przez 12 miesięcy, wiemy ile powinniśmy odkładać z naszego miesięcznego przychodu.
Dobrą praktyką jest podzielenie tej sumy przez mniejszą ilość miesięcy np. 10, co pozwoli nam zaoszczędzić nieco więcej, niż potrzebujemy, dzięki czemu zachowamy pewien margines bezpieczeństwa, gdyby okazało się, że koszty, które zakładaliśmy, okazały się większe.
Punkt 3: Rozplanowanie oszczędności
Jeżeli saldo finalne naszego miesięcznego budżetu wykaże, że mamy nadwyżkę pieniężną bardzo ważne jest, aby ją rozplanować (i to już na początku miesiąca!), w innym przypadku z pewnością rozdysponujemy ją na nieplanowane wydatki, które wcale nie są koniecznością.
Na co przeznaczyć taką nadwyżkę? Dobrym pomysłem jest przeznaczenie jej na tzw. fundusz awaryjny (pieniądze na „czarną godzinę”) oraz na fundusz wydatków nieregularnych, o którym mówiliśmy wcześniej. Oczywiście możemy mieć także inne cele: być może oszczędzamy na nowy samochód lub zbieramy pieniądze, aby nadpłacić kredyt? Rozplanowanie oszczędności pozwoli nam zaoszczędzić pieniądze na takie właśnie cele.
Punkt 4: Stale monitoruj oszczędności
Każdy kolejny miesiąc planowania budżetu, przynosić będzie inny wyjściowy stan oszczędności, kwoty widoczne w poszczególnych funduszach odzwierciedlać powinny to, co rzeczywiści udało nam się odłożyć. Oczywiście może się również wydarzyć tak, że będziemy mieć mniej oszczędności niż miesiąc temu, bo np. skorzystamy z funduszu wydatków nieregularnych – to wszystko powinno zostać jednak odnotowane.
Wiele osób zastanawia się co robić z oszczędnościami, które uzyska? Prawda jest taka, że jakiekolwiek inwestowanie jest możliwe dopiero wówczas, kiedy zbudujemy odpowiedni fundusz awaryjny oraz fundusz wydatków nieregularnych. Te dwa fundusze zawierają pieniądze, które mogą Ci być potrzebne po prostu na przeżycie, gdy kryzys zapuka do Twoich drzwi. Zaczynając planować budżet domowy, zawsze startujemy od tzw. poduszki bezpieczeństwa a dopiero gdy już ją uzyskamy, zaczynamy myśleć o alokowaniu nadwyżek, co jest zupełnie oddzielnym tematem.
Podsumowanie
Jak widać, planowanie budżetu domowego nie jest wcale tak trudne, jak mogłoby się niektórym wydawać, jego regularne prowadzenie z pewnością da nam większe poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad naszymi finansami, co z pewnością pozytywnie przełoży się na jakość naszego życia. Ze swojej strony życzymy przede wszystkim wytrwałości i determinacji w panowaniu nad własnym budżetem, bo to się po prostu opłaca!